Fóðrið ekki dýrin

Í miðborginni eru þrjár plágur, rottur, mávar og rónar. Af þessum þremur eru sú síðasta óþrifalegust, verst lyktandi og ljótust. Öllum þremur þarf að útrýma ef þess er nokkur kostur.

Til að byrja með er rétt að að komi fram að ég er fylgjandi því að fólk fái að aðhyllast þann lífsstíl sem það kýs. En því meira sem fólk vill vera á skjön við samfélagið, því minni ástæða fyrir samfélagið að styrkja þann lífsstíl - nema um sé að ræða lífsstíl sem hinn almenni þegn í samfélaginu vildi, en brestur þor eða getu til að, ástunda. Ekkert er fjær hinum almenna þegn en að ástunda nagdýrslegan lífsstíl rónanna í Reykjavík.

Útigangsmenn eru fólk sem er búið að gefast upp fyrir lífinu. Hafa ekki höndlað það einhverra hluta vegna. Sumir eru geðveikir og hafa voða lítið um skipbrot sitt að segja, aðrir eru einfaldlega úrhrök. Þeir, sem ekki eru beinlínis of þroskaheftir til að skilja það, vita vel að þetta er lífsstíll afneitunar og blekkingar. Sótt er í allt sem getur leynt sannleikanum. Róninn er á stöðugu þani í leit að dulum til að hylja skömm sína með.

Innan tíðar er ástand samfélags rónanna orðið þannig að heilabörkur meðlimanna er gegnsósa af sterkum lyfjum og drykkjum, öll vitræn hugsun lamast og eftir stendur innsti hluti heilans, skriðdýrsheilinn. Og lifnaðarhættirnir verða eins og hjá hinum lægri dýrum. Rónar riðlast á ófrýnilegum kjöthlussum hvers annars, skreiðast um í óljósri leit eftir fæði og fróun og lifa eins og skepnur í illa hirtum dýragarði. Við myndum nefnilega hvorki bjóða dýrum né gestum upp á þá meðferð á skepnunum sem rónar sæta.

Almennur borgari má vænta ónæðis frá rónum á vissum blettum borgarinnar. Sumum heimskingjum finnst það bara allt í lagi. Líta á rónana sem óvenju bragðsterkt, eða ætti ég að segja þefmikið, krydd í mannlífssúpunni. Vilja jafnvel styðja við brotthættan lífsstílinn svo Reykjavík geti átt sínar gersemar eins og aðrar borgir. Gefa rónunum jafnvel bjór eða matarbita.
Allt slíkt er mannvonska af verstu gerð. Nákvæmlega eins ofbeldi og ofeldi bandarískra suðurríkjaforeldra á kampaklepruðum mörklöttunum, börnunum þeirra. Rónar eru ekki krydd. Rónar eru myglublettir. Rón er ekki lífsstíll, heldur forarvilpa mannlegrar eymdar. Réttmætur lífstíll getur ekki falið í sér tortímingu sína og stöðug óþægindi annarra.

Enginn byggir upp neitt í sinni sínu með róni, sumir geta vissulega ræktað skrautjurtir í garði sínum með því að vera með rónum, hjá rónum og sem skiptinemar í skamma hríð í róninu. En þeir sem rónast af fullri alvöru og í einlægni eru í raun búnir að flytja úr veruleikanum yfir í biðstofu dauðans.

Rónar væru ekki til ef samfélagið gætti að tvennu: í fyrsta lagi á ekki að samþykkja róna eða viðurkenna tilverurétt þeirra. Það er fráleitt að borga fólki bætur til að drekka frá sér rænu og ráð. Enn fráleitara er að byggja gistiskýli. Loks ætti að sekta fólk harkalega sem gefur rónum að éta eða drekka. Heimurinn myndi batna hratt ef rónum væri leyft að verða úti, svelta til bana eða deyja í innbyrðis átökum eða við lögguna í harðindum.

En samfélagið á líka að gæta þess að fólk sem hefur ekki andlega burði til að þrífast í flóknu samfélagi manna eða lendir í aðstæðum sem svipta það lífsvilja og stöðu - hafi að einhverju uppbyggilegu að hverfa. Fávitar eiga að búa á fávitaheimilum þar sem þeir eru ræktaðir og aldir upp eins og önnur dýr. Fólk sem missir lífsviljann á að hafa aðgang að húsaskjóli, mat og umhyggju svo lengi sem það vinnur ekki gegn uppbyggingu sinna sjúku sála.

Rón er ekki bara merki um það að þessir mannræflar hafi gefist upp. Það er líka merki um það að við hin höfum gefist upp. Burt með rónana, björgum þeim sem er viðbjargandi, leyfum hinum að deyja.