29. september 2007

Suðið vegna Sri

Hingað til hefur nafnið Sri í mínum huga staðið í órofa tengslum við austræna konu sem lamin var í hakkabuff af fúllyndum krómagnonmanni og lögreglumenn að vakta póstpoka á klettasyllu.

En í dag er gamall fortíðardraugur með sama nafni farinn að ganga ljósum logum um Ísland.

Af einhverjum ástæðum reyna fréttamenn að gera gys að þingmönnum vegna þess að þeir kvittuðu upp á tilnefningu um að hinn aldni fakír ætti skilið að fá Friðarverðlaunin.

Fréttir af málinu byggja á slagorðakenndri æsimennsku. Tvennt er gagnrýnt. Í fyrsta lagi að Sri sé ekki vel að verðlaununum kominn vegna þess að hann sé kexruglaður költleiðtogi. Annarsvegar að þingmenn hafi kvittað upp á hann án þess að kynna sér að hann væri kexruglaður költleiðtogi.

Hvorugt er sanngjörn gagnrýni.

Allskyns óþjóðalýður hefur fengið Friðarverðlaunin. Meingallað hyski upp til hópa, oft löðrandi í blóði, syndum og skömmum. Enda hafa verðlaunin aldrei verið hugsuð sem dýrlingaverðlaun. Þau eru veitt þeim sem sýna markverða viðleitni til að koma á friði eða auka veg hugsjónarinnar um frið. Algjörlega óháð fortíð þess fólks. Meðal þeirra sem hafa hlotið verðlaunin eru: trúboðinn Albert Schweitzer (1953), hórdómsdingullinn Martin Luther King jr. (1964), hernaðarbröltararnir Kaninn Kissinger og Norður-Víetnaminn Le Duc Tho (1973), blóðhundarnir Al Sadat og Begin (1978), júdasarnir í friðargæslusveitum SÞ (1988), morðvargurinn Arafat (1994).

Að birtast á íslenskum sjónvarpsskjá útþaninn af vandlætingu út af einhverju kukli og tröllasögum vegna Sri er hjákátlegt í besta falli. Auðvitað er hægt að veita honum verðlaun sem bæði móðir Teresa, Martin Luther King og Arafat hafa fengið.

Hin gagnrýnin er á alþingismenn fyrir að kynna sér ekki málið í hörgul. Hér hafi þeir aldeilis verið gripnir á nærbuxunum. Þvílík vitleysa! Það vita allir að alþingismenn gera ekkert annað en að kvitta upp á hluti sem aðrir hafa kynnt sér fyrir þá. Þannig beinlínis starfar þingið. Það er nákvæmlega ekkert nýtt að gerast þegar þingheimur kvittar undir plagg sem Halldór Blöndal eða Hjálmar Árnason bera undir þá og mæla með. Þeir gera þetta á hverjum starfsdegi þingsins. Alla daga. Hneykslun vegna málsins er dæmigerð tilgerð.

Sri-málið er ekkert mál, engin frétt. Að mestu sprottið úr jarðvegi Kastljóssins og svipar mjög til Jónínumálsins. Uppblásið vamm sem er smámál þegar skoðað er nánar. Einhver hjá Kastljósinu er of graður miðað við greind.

28. september 2007

Bjánafréttamennska

Hvernig í anskotanum er hægt að ætlast til þess að fólk nái að mynda sér skoðun á alheimsviðburðum þar sem fréttamenn virðast ekki einu sinni vissir um nafnið á landinu. Ég er ekki að nenna að leggjast í einhverja rannsóknarmennsku á málinu.

Ég skal þó viðurkenna að, miðað við þær fréttir að verið sé að draga munka út úr rúmunum og berja þá vegna þess að þeir láti ekki af mótmælum sínum gegn háu bensínverði, þá er málið kostulega fyndið.

Ég segi eins og María: „Ef þeir hafa ekki efni á bensíni, af hverju kaupa þeir ekki bara dísel?“

Rónið II



Fleiri smáborgaralegar húsfrúr í Vesturbænum en Meistarinn hafa fengið hland fyrir hjartað vegna færslu minnar um rónið. Ég er svosem vön því.

En þó er rétt að árétta nokkra hluti (fyrir skilningsblinda):

Rónavinir eru fífl. Blómeygðar pollýönnur á hringleikahússpöllum. Hræsnisfullar haugsugur mannlegrar lágkúru. Mansalsfól og farísear. Tvískinnungur rónavina er með slíkum eindæmum að það er áþekkt því að berjast fyrir mislægum gatnamótum í vegakerfinu og brunaútgöngum á sjúkrahúsum á sama tíma og maður vill verja rétt fólks til að reykja hamp undir stýri og skíta í sjúkrarúm karlægra.

Á þessu volaða landi voru nýlega lagðir fjölmargir dálkar blaða undir það hvort einhver aflóga stóðhestadrusla hafi staðið horuð í haga eftir sumarið. Þá má sekta fólk grimmilega fyrir það að keyra á vondum dekkjum eða óólað við bílrammann. Það má neita feitu fólki um að verða foreldrar og senda víkingasveitina á þá sem pissa út við vegg á fylleríi. En það má sætta sig við það að hópur fólks ráfi um miðbæinn illa til reika, stútfullt af hættulegum smitsjúkdómum, angrandi vegfarendur, börn og gamalmenni, ríðandi hvert öðru fyrir dóp og sopa, sníkjandi, angandi og andfúlt. Það má meira að segja byggja upp stoðþjónustu fyrir þessi dýr, útvega bedda, súpur og húsaskjól. Líta svo á að útgönguleiðin sé í gegn um tortryggilegt hyski í sálnaveiðaakkorðsvinnu.

Af hverju er víkingasveitin ekki að tækla þetta fólk? Af hverju leyfum við mannlegri eymd að þrífast á áberandi stað á meðal okkar? Af hverju höfum við meiri áhyggjur af hrossum í haga en rónum á Austurvelli? Af hverju þykir róni rómantískt hugtak? Sömu fíflin og vilja stoðþjónustu fyrir róna vildu Randver áfram í sjónvarpið, og af hverju vildu þau Randver áfram? Jú, því þá fengju þau að hafa róna fyrir augunum heima í stofu líka. Njóta hamingjunnar á kostnað fólks, sem hefur ekki lengur mannlega reisn.

Róni á Austurvelli er kýli á búk samfélagsins. Sumir hafa gaman af rónum og eru þar með farnir að hafa mannlega eymd að skemmtiefni. En halda í fávisku sinni og nærsýni að það sé siðferðileg djörfung að stugga ekki við rónum.

Það á að gera rónum lífið leitt endurtek ég hér með. Ofsækja þá og áreita án þess þó að gera það sjálfum sér til skemmtunar. Gera þennan lífsstíl ónotalegri og óæskilegri. Bjóða síðan (Ágúst, tekur þú eftir þessu) aumingjunum sem annars yrðu rónar uppbyggilegri leið úr ógöngunum. Vilji þeir það ekki höldum við áfram að reyna þar til ræfillinn er dauður eða tekur viðbragð.

Ef hópur fólks kæmi saman í litlum glerbílskúr á Austurvelli og andaði að sér útblæstri myndum við ekki hika við að grípa inn í og draga fólkið organdi og æpandi inn á hæli. Lumbra á því ef það berðist á móti. Við eigum að gera það sama við rónaræflana.

Árið 2007 á róni að vera álíka eðlilegur hluti samfélagsins og Ingjaldsfífl bundið við stein.

27. september 2007

Fóðrið ekki dýrin



Í miðborginni eru þrjár plágur, rottur, mávar og rónar. Af þessum þremur eru sú síðasta óþrifalegust, verst lyktandi og ljótust. Öllum þremur þarf að útrýma ef þess er nokkur kostur.

Til að byrja með er rétt að að komi fram að ég er fylgjandi því að fólk fái að aðhyllast þann lífsstíl sem það kýs. En því meira sem fólk vill vera á skjön við samfélagið, því minni ástæða fyrir samfélagið að styrkja þann lífsstíl - nema um sé að ræða lífsstíl sem hinn almenni þegn í samfélaginu vildi, en brestur þor eða getu til að, ástunda. Ekkert er fjær hinum almenna þegn en að ástunda nagdýrslegan lífsstíl rónanna í Reykjavík.

Útigangsmenn eru fólk sem er búið að gefast upp fyrir lífinu. Hafa ekki höndlað það einhverra hluta vegna. Sumir eru geðveikir og hafa voða lítið um skipbrot sitt að segja, aðrir eru einfaldlega úrhrök. Þeir, sem ekki eru beinlínis of þroskaheftir til að skilja það, vita vel að þetta er lífsstíll afneitunar og blekkingar. Sótt er í allt sem getur leynt sannleikanum. Róninn er á stöðugu þani í leit að dulum til að hylja skömm sína með.

Innan tíðar er ástand samfélags rónanna orðið þannig að heilabörkur meðlimanna er gegnsósa af sterkum lyfjum og drykkjum, öll vitræn hugsun lamast og eftir stendur innsti hluti heilans, skriðdýrsheilinn. Og lifnaðarhættirnir verða eins og hjá hinum lægri dýrum. Rónar riðlast á ófrýnilegum kjöthlussum hvers annars, skreiðast um í óljósri leit eftir fæði og fróun og lifa eins og skepnur í illa hirtum dýragarði. Við myndum nefnilega hvorki bjóða dýrum né gestum upp á þá meðferð á skepnunum sem rónar sæta.

Almennur borgari má vænta ónæðis frá rónum á vissum blettum borgarinnar. Sumum heimskingjum finnst það bara allt í lagi. Líta á rónana sem óvenju bragðsterkt, eða ætti ég að segja þefmikið, krydd í mannlífssúpunni. Vilja jafnvel styðja við brotthættan lífsstílinn svo Reykjavík geti átt sínar gersemar eins og aðrar borgir. Gefa rónunum jafnvel bjór eða matarbita.
Allt slíkt er mannvonska af verstu gerð. Nákvæmlega eins ofbeldi og ofeldi bandarískra suðurríkjaforeldra á kampaklepruðum mörklöttunum, börnunum þeirra. Rónar eru ekki krydd. Rónar eru myglublettir. Rón er ekki lífsstíll, heldur forarvilpa mannlegrar eymdar. Réttmætur lífstíll getur ekki falið í sér tortímingu sína og stöðug óþægindi annarra.

Enginn byggir upp neitt í sinni sínu með róni, sumir geta vissulega ræktað skrautjurtir í garði sínum með því að vera með rónum, hjá rónum og sem skiptinemar í skamma hríð í róninu. En þeir sem rónast af fullri alvöru og í einlægni eru í raun búnir að flytja úr veruleikanum yfir í biðstofu dauðans.

Rónar væru ekki til ef samfélagið gætti að tvennu: í fyrsta lagi á ekki að samþykkja róna eða viðurkenna tilverurétt þeirra. Það er fráleitt að borga fólki bætur til að drekka frá sér rænu og ráð. Enn fráleitara er að byggja gistiskýli. Loks ætti að sekta fólk harkalega sem gefur rónum að éta eða drekka. Heimurinn myndi batna hratt ef rónum væri leyft að verða úti, svelta til bana eða deyja í innbyrðis átökum eða við lögguna í harðindum.

En samfélagið á líka að gæta þess að fólk sem hefur ekki andlega burði til að þrífast í flóknu samfélagi manna eða lendir í aðstæðum sem svipta það lífsvilja og stöðu - hafi að einhverju uppbyggilegu að hverfa. Fávitar eiga að búa á fávitaheimilum þar sem þeir eru ræktaðir og aldir upp eins og önnur dýr. Fólk sem missir lífsviljann á að hafa aðgang að húsaskjóli, mat og umhyggju svo lengi sem það vinnur ekki gegn uppbyggingu sinna sjúku sála.

Rón er ekki bara merki um það að þessir mannræflar hafi gefist upp. Það er líka merki um það að við hin höfum gefist upp. Burt með rónana, björgum þeim sem er viðbjargandi, leyfum hinum að deyja.

Næstum því, en þó ekki


Uggur minn um Kiljuna reyndist á rökum reistur. Þátturinn í gær var afleitur. Raunin er sú að Egill veldur ekki þeim þætti sem hann langar til að skapa. Egill er mini-intelektjúal, afdalaspekingur. Það er enginn broddur í efnistökunum, engin skerpa - aðeins vísir að hvorutveggja. Brumhnapparnir finnast um allt og gefa tilefni til að ætla að eitthvað merkilegt sé að fara að gerast en um leið og manni finnst dýrðin vera að skella á falla silkislæðurnar til jarðar og kotungslegur fjósagallinn blasir við.

Það er ósköp sætt. Misskiljið mig ekki. Kiljan flýtur ofan á göróttum drykk íslenskrar dagskrárgerðar þessa dagana. En það er allt um leið dálítið fánýtt.

Egill er óttalegur Bláskjár og einfaldur í roðinu. Hugsanir hans geisla af honum eins og ljóskeilur af vita. Hvort sem hann er montinn, dapur eða leiður - það sést alltaf á fasi hans, andlitsdráttum og orðfæri. Eins og hjá hreinlyndum hvolpi.

Kátína Egils yfir að hafa fundið þokukennda mynd af trjónunni á Halldóri í Moskvu gaf kátínu smábarns sem hefur unnið smáan, persónulegan sigur ekkert eftir. Smjaðurslegt viðtal við þýska gamansöguhöfundinn var eins og klippt út úr Entertainment Tonight og næstum útilokað var að koma viðtalinu við gömlu fjallageitina á vitrænt plan. Egill og hann voru ekki á sömu tíðni. Kolbrún var skelfilega vond og hafði ekkert fram að færa nema fyrirsjáanlega jámennsku. Yfir öllu var þessi stæki þefur af 101 Reykjavík. Þættirnir hingaðtil hafa engu bætt við það, sem vikulegt kaffihúsaspjall í miðborginni myndu áorka.

Og hvar er svo aðhaldið? Ekki frá íslensku bókafólki. Enda það undantekningarlaust tannlausar hórur sem sitja vambmiklar undir ljósastaur og tæla andans bræður og systur í tilfinningalegt hóprúnk. Það er ekki fyrr en Egill verður búinn að særa nokkrar af þessum hórum að fjandinn verður laus. Og aðhald má ekki vera knúið áfram af hatri og særðum egóum.

Egill verður að víkka sjóndeildarhringinn, rífa sig upp úr miðborginni og ganga undan skugga útgáfufélaganna. Eistun þurfa að ganga niður á Agli svo hann þori að takast á við fólk í stað þess að sitja eins og búlduleit og kát maddama í teboði.

Meiri kjark, takk.

24. september 2007

Svona er ekki hægt að búa til

Keli, meistari hins talaða orðs, er á leið undir dönsku krúnuna. Þess má geta að Keli er eini maðurinn, sem ég hef beinlínis fengið ábendingu um að taka fyrir. Ég hef hinsvegar látið hann að mestu afskiptalausan enda er hann dásamlegur karakter.

Keli er holdtekja vaxtarverkja moggabloggsins. Varð þar innsti koppur í búri með einbeittum vilja, tróð sér inn á vinalista hálfrar þjóðarinnar, bloggaði sama og ekkert um alla hluti og hélt svo rækilega aftur af sér í talsmáta að hann titraði.

Nema hvað, einn góðan veðurdag gáir hann ekki að sér og í heiftúðugri geðshræringu lætur hann skoðanir sínar flakka umbúðalaust. Ég hef það fyrir satt að sumir bloggvina hans hafi þurft áfallahjálp eftir að hafa séð undir grímu hins geðþekka guma. Eitthvað fóru vinirnir að fjarlægjast Kela upp úr þessu honum til mikillar armæðu. Við vinsældatapið gerðist hann óstyrkur og bloggaði æ oftar af hjartans lyst. Mér og öðrum fjósbitapúkum til einlægrar gleði.

Og þá að því sem blasti við mér í morgun og kom af stað hjá mér hláturkrampa sem enn varir. Á RSS-veitu minni blasti við þessi stórkostlega mynd:


Ég komst samstundis í gott skap. Þetta var eitthvað svo indælt. En þegar ég leit upp og sá þessa færslu fyrir ofan myndina var mér allri lokið:


Takk fyrir góða mætingu...... Yesterday, 08:54 PM

.....NOT!

Þakka samveruna í dag GJ og spjallið.

Þið hin sem ætluðuð að mæta fáið F í kladdann og greinilegt að þið sannið málsháttinn um hávaðan og tómu tunnuna.

Þarfagreinir, Anna Panna og Hallur voru löglega afsökuð en hinir eiga sér engar málsvarnir og verða fjarlægðir af bloggvinalistanum.

Góðar stundir.


Ég byrjaði að hlæja og hef ekki hætt síðan. Þarna sat Keli aleinn á Kringlukránni með sinni frú og einstaka róna og beið eftir bloggvinunum, sem aldrei komu. Og hann varð svo reiður að hann sendi þeim tóninn.

Svo hefur hann fengið móral því ég sé ekki betur en hann sé búinn að eyða báðum færslum síðan.

Ég vildi að ég hefði skapað Kela.

Skar

Skelfing var Denni veigalítill hjá Evu Maríu í gærkvöldi. Í stað þess að eldast með reisn og svamla varfærnislega í djúpri laug reynslu og þekkingar hefur hann smám saman setið eftir og horft á heiminn hverfa á braut. Eina haldreipi slíkra manna er afneitun og íhaldssemi, jafnvel afturhald.

Denni er orðinn að dæmigerðum heimsósómahrópanda í eyðimörkinni. Steingerð sál í trénuðum kroppi. Svegjanleikinn horfinn og biturleikinn breiðir úr sér.

Denni tilheyrir veröld sem var.

19. september 2007

Pípupípt

Ég er með ýmislegt stórt í pípunum þessa dagana og hef því takmarkaðan tíma aflögu. Stopult blogg gæti verið ein birtingarmynd þess.

En bíðið bara...

18. september 2007

Skófin í Skandinavíu

Danir eru líklega sú dvergþjóð sem lifir í mestri villu um meintan glæsileik sinn. Þeir trúa því virkilega og í einlægni að eitthvað sé í þá spunnið. Þar sem sönnunargögnin um andstæðu þess beinlínis blasa við í hvert sinn er Dani lítur í spegil halda þeir dauðahaldi í veraldleg herraþjóðareinkenni nýlendutímans. Þeir drottna yfir tveim þjóðum öðrum og eru það þær tvær vestrænna þjóða sem umkomulausastar eru. Annarsvegar eyjaklasi fullur af íhaldsömum miðaldabændum og fiskimönnum og hinsvegar drykkfelld villimannaþjóð sem húkir við jökulsporða, sifjaspellar í sífellu og skýtur sig í hausinn.

Í slíkum félagsskap er eðlilegt að þykja eitthvað til sín koma. Og ekki sakar ef nágrannaþjóðirnar eru svo elskulegar að bjóða manni botnfall sitt fyrir slikk.

Sjónvarpið keypti af einhverjum ástæðum ömurlega þáttaröð um hundrað ára gamla danska heimsvaldatilburði, þegar einhver sauður dró með sér aðra sauði og innfædda villimenn í rölt upp með austurströnd Grænlands. Þar drápust þrír þeirra. Forsprakkinn og tveir aðrir.

Andblærinn í þáttunum var óþolandi tilgerðarlegur. Reynt var að skapa spennu utan um ekki neitt. Einhverjir asnar dröttuðust þennan sama spöl hundrað árum seinna og gerðu um það sjónvarpsefni sem var nákvæmlega jafn langdregið og einhæft og ferðalagið sjálft hlýtur að hafa verið. Af einhverjum óskiljanlegum ástæðum kom einkaflugvél með danska krónprinsinn til þeirra og leyfði honum að tölta með þeim um hríð þar til hann var sóttur aftur af sömu flugvél. Aðframkomnir af úrræðaleysi límdu sjónvarpsmennirnir linsur sínar við prinsinn og úr varð löng og leiðinleg einræða þess konungborna um allt frá sleðahundum til svefnleysis. Prinsinn var álíka háfleygur og páskaegg og viðlíka djúpur og saumspretta en fékk að mala endalaust áfram undir stelpulegu aðdáendatísti þegna sinna.

Oj!

Þessi þáttaröð var gjörsamlega sneydd öllu aðdráttarafli gagnvart öllum öðrum en elliærum Dönum sem tóku þátt í að skjóta Kamban. Og þegar þessum óhroða loksins lauk og áhorfandinn dæsti af fögnuði við að vera laus við helvítis Danina, úrhrök norrænna þjóða, hvað skyldi ekki skjóta upp kollinum nema þáttur um þrettán vangefna hnakkrottumörkeppi sem keyra um Danmörku á Harley Davidson hjólum og boða trú á Frelsarann? Samansafn af feitum, ógeðslegum dóphundum og drykkjusvolum sem skellt hafa sér í pottinn hjá dönsku ígildi fíladelfíu og risið upp aftur tandurhreinir og flekklausir.

En það, sem er mér mesta áhyggjuefnið er þetta: Hvernig geta svínslegir vanskapnaðir og það danskir í þokkabót, að ekki sé talað um hnakkrottur, talað eins og ekkert sé sjálfsagðara en að skilja hvernig við höfum öll sloppið með skrekkinn þegar Jesú var sleginn tímabundið í hel á krossinum? Ég neita að samþykkja að þessi leðurvöfðu beikonflykki hafi vitsmunalega yfirburði gagnvart mér. Hví fatta ég ekki pointið? Nákvæmlega hvernig frelsaði Jesú menn með því að láta drepa sig?

Svar óskast.

Einkennileg sölumennska

Ég læt gemsann minn stundum sækja fyrir mig fréttirnar snemma dags. Í morgun fékk ég þannig senda fréttatilkynningu um væntanlegan ljóðadoðrant Eiríks Arnar. Nú er ég þannig manneskja að ég væri vís með að kaupa slíka bók – bæði vegna þess að ég hef nokkuð gaman af ljóðum og eins vegna þess að sjálfsbjargarviðleitnin er góðra gjalda verð. Svo er þúsundkall ekkert verð fyrir bók.

Eeeen ... og hér kemur þetta óumflýjanlega og landregna en, þegar ég las að bókin innihéldi 50 síðna bálk um liðhlaupa í Þorskastríðinu, 8 blaðsíðna ljóðhljóðabálkinn Einræðisherrana og 60 síðna róttæka endurvinnslu á Tímanum og vatninu, þá, og þó ekki síst þegar einu ljóði bókarinnar var hælt, því það hafði fengið verðlaun – langaði mig alltíeinu voða lítið í bókina.

17. september 2007

Sykursæt vella

Innreið mín í poppheima er yfirvofandi, að vísu í mýflugumynd. Þegar ég byrjaði að blogga setti ég mér nokkur skilyrðislaus skylduboð. Eitt þeirra, sem ég hef reynt eftir mesta megni að hlýða (þótt það hafi ekki alltaf verið mér að skapi) er að vera bóngóð við þá sem leita til mín um upplýsingar og viðvik.

Þegar Dr. Gunni vélaði mig til að smyrja nokkra poppsuðandi dægurlagatexta ofan á autt tölvupóstskjal gerði ég það. Útþanin af gómsætri humarsúpu settist ég í hægindastól með fartölvu og dældi frá mér a.m.k. hálfri tylft misslæmra texta, sem flestir innihéldu geðveiki, limlestingar eða morð. Svo barði ég saman eftir pöntun blóðsykurhækkandi vellu um ástir innan um dunka af frosinni, hertri fitu sem Gunni meitlaði til þar til það passaði við álíka upppoppandi lag.

Ég rakst í morgun á draug frá þeim tíma er ég sat í hægindinu. Minnug þess að hafa einhverntíma lesið færslu um undratöluna 42 á Wiki barði ég saman óstuðlaðan óskapnað sem hét bara 42. Auðvitað varð úr illskiljanleg samsuða sem meikar varla sens. En það hefði samt verið gaman (og því var Gunni sammála) að gera textanum skil í, uhum, virðulegri dægurlagakeppni með tilheyrandi sviðsmunum og allt fljótandi í blóði.

En hér er textinn:

42

Stíflaður í báða enda, með skolvatn strítt á milli lenda

iðraverki krampakennda, árið sjötíu og sjö.

Árin sem hann hafði lifað – á barítónum sveittur klifað

uns gat hann ei kroppi bifað – voru fjörutíuogtvö.


Hann var fjörutíu og tveggja, hann Elvis er hann dó.

Það var sama hvað hann rembdist, harðlífi hann dró

– til dauða.


Upp með miklum bægslagangi, fölur, tættur, settur þangi.

Á baki' hans kapteinn Ahab fangi, með kaldar, rotnar tær.

Þær tennur sem hann hafði notið – þreyttur, máður, kappið þrotið,

ótal oft var skutlum skotið – voru fjörtíu og tvær.


Hann bægslaðist áfram, hann gamli Moby Dick.

Hann lifði svona lengi, því húðin hans var þykk

– til dauða.


Elísa með skininn skalla, gekk á götu heyrði kalla

smáveina, hann sá þá varla, þeirra munna ætti' að þvo:

„Koddu skalli, koddu skalli", hrópuðu þeir uppá' palli

Guð þá gerði að blóðmalli, sveina fjörutíuogtvo.


Því guð sendi birni, á eftir krökkunum.

Í skoltum börnin brytjuðu með blóð á mökkunum

– til dauða.



Fyrir trega má taka fram að Elvis dó 42ja, Moby Dick hafði 42 tennur og Guð lét birni myrða 42 smábörn sem móðguðu Elísa, sem hann hafði sérstaka velþóknun á.

16. september 2007

(Sýndar)frelsi Vesturlanda

Þegar reynt er að stilla Vesturlöndum upp sem einhverskonar hegelskum hápunkti menningarþróunar er oft gripið til þess ráðs að hafa frelsið til marks um yfirburði menningarinnar yfir aðrar. Og vissulega er frelsið afrek, þegar ljóst er hve fámunalega lítið flestum valdhöfum þykir vænt um það. Og raunar ekki einungis valdhöfum. Það finnst fólk á lygilegustu stöðum í samfélaginu sem þykir hreint ekkert vænt um frelsið. Í augum þess er frelsið leið að markmiði en ekki markmið í sjálfu sér. Sem væri auðvitað ekki svo galið ef fólkið hefði öðlast nægan þroska til að sjá að í fyrra skiptið sem talað er um markmið í málsgreininni á undan þessari ætti orðið að vera í fleirtölu. Eintölufrelsismarkmið hafa tilfallandi tengsl við frelsi og frelsið er slíkum markmiðum hvorki nauðsynlegt né nægjanlegt.

Frelsistal á Vesturlöndum síðustu hálfa öld hefur aðeins verið mögulegt vegna þess að uppgangur frelsisins hefur gengið hönd í hönd við menningarlega forheimskun. Við erum frjáls svo lengi sem okkur langar að nýta frelsið til fánýtra hluta. Við erum frjáls að því hvaða raunveruleikaþátt við horfum á, hvaða apótek við skiptum við og hvað við snæðum í kvöldmatinn. En við erum ekki frjáls þegar kemur að því að segja skoðun okkar á valdsmönnum, trúarbrögðum eða ganga með blæju í mótmælum.

Ísland er ekkert einsdæmi. Og jafn óljúft og mér er að grípa til þeirrar klisju, þá greindi Orwell þetta hárrétt. Við erum prólar (hétu þeir það ekki?) og líf okkar snýst um brauð og leika, alveg eins og hjá öllum vestrænum hámenningarþjóðum hingaðtil.

Andæfing almennra gilda og línudans á jaðri frelsisins fer fram með táknrænum en áberandi hætti. Persóna í bók eða leikriti má gera það sem hún vill, segja það sem hún vill - og við þolum það mætavel. Demónar eru í góðu lagi svo lengi sem þeir eru annaðhvort ímyndaðir eða geðsjúkir. Hugur okkar seilist af og til í frelsisátt, í átt til uppreisnar og andófs en er svæfður jafnharðan með birtingarmyndum sauða sem ráfuðu frá hjörðinni og guldu fyrir. Barna- og raðmorðingjar, furðufuglar og fylgilið. Við höfum lært að óttast frelsið því það er nær alltaf í ógnvekjandi samhengi.

Raunveruleikinn er sá, að við erum ekkert frjáls. Það er búið að taka af okkur ólarnar en fyrst var gengið úr skugga um að við værum þæg. Þægur maður er ekki frjáls, hann er holdtekja ófrelsisins. Hann er sinn eigin fangavörður.

15. september 2007

Mestarinn og margarítan

Meistarinn er massamikill hlaupagikkur og sem slíkur hefur hann ógnarmikinn skriðþunga. Það erfitt að koma slíku flykki á hreyfingu, en þegar hann er kominn af stað er enn erfiðara að stoppa. Þegar Meistarinn skokkar eftir Ægissíðunni breytist hann í taktbundinn traktor sem aðeins sér götuna fyrir framan sig og gæti lent í slysi ef eitthvað brygði útaf.

Sem væri ekki svo slæmt ef hann væri ekki líka skriðþungur traktor andlega. Hann les blogg á nákvæmlega sama hátt og hann skokkar. Líklega vegna þess að hann les of mörg blogg á of stuttum tíma. Æ oftar gerist það að hann les ekki nema lauslega það sem ég skrifa og í hamaganginum er hann búinn að skrifa athugasemd eða gagnrýni, sem aldrei hefði fæðst ef hann hefði gefið sér tíma til að lesa og skrifa á hraða hins sístirðnandi huga, sem hann vissulega er.

Allir netverjar vita af blæti Meistarans þegar kemur að hægrisinnuðum hörkukonum. Honum finnst ekkert meira sexý en kjaftfor gella í dragt að traðka á munaðarleysingjum. Ástæðan er auðvitað sú að undir hrjúfu og holdugu yfirbragðinu býr örgeðja og óöruggur strákur, sem laðast að sterkum móðurímyndum.

Það kemur því engum á óvart að Meistarinn skuli hrífast af Ali. Ali er enda kjarnorkugeldingur í dragt. Það sem kemur á óvart er að hann skuli telja skrif mín um málið auma, vinstrisinnaða mótbáru.

Hann hefur ekki lesið af neinni íhygli það sem ég skrifaði. Ég var eingöngu að benda á að lausn Ali á vandanum væri grunn og ósanngjörn. Það má vel umrita mótbáru mína sem svo að ég sé á móti greiningu Ali á vandanum. Það að Ali er ekki nema 99.7% kona, hundelt af dauðasveitum gerir hana ekki einfeldning, eins og Meistarinn virðist telja að ég hafi sagt, en það gerir hana að vafasömum rýni á það sem hún telur uppsprettu vandamála sinna, Islam.

Vandinn við málflutning Ali er þessi (og nú ætla ég að vera afar skýr): Ali bendir á að Islam krefjist undirgefni af iðkendum sínum. Hún bendir einnig á að þessi undirgefni sé misnotuð. Hún sé t.a.m. heimfærð á samband kvenna við maka sína. Undirgefnin sé notuð til að kúga.

Lausnin er að láta af undirgefninni. Að gagnrýna og rífa kjaft. Að skipta um horf við heiminum. Með því móti geti konur t.d. varpað af sér oki kúgunar karla.

Þessi greining og þessi lausn er gegnsósa af fyrirlitningu gagnvart trúargrundvelli Islam. Hún byggir á lífsafstöðu einnar konu, sem sannfærst hefur um mátt einstaklingsins - og þótt hugmyndafræði hennar sé bæði mér og meistaranum margfalt meira að skapi en skriðdýrshjarðeðli undirgefninnar, þá getur manneskjan ekki gert þá kröfu til heilu menningarheimanna að þeir ekki aðeins séu sammála, heldur gerist undirgefnir þessari lífssýn.

Krafan um niðurbrot undirgefninnar hjá Ali byggir á þeirri forsendu að fólk gerist undirgefið sýn hennar á manninn. Það angar allt af mótsögnum.

Saga Ali er saga þess hve lágt mannsandinn getur seilst í niðurlægingu sinni. Hún hefur verið umkringd fólki sem sprettur úr ömurlegum jarðvegi, sem gegnsýrður er af kúgun og niðurlægingu. Það á að hlusta á slíkar sögur og berjast gegn voðaverkunum. Allt tal um fjölmenningarsamfélag sem vin ofstækis, barnamisþyrminga og kúgunar er fráleitt. Og enn fráleitara að halda að patentlausnin sé uppræting undirgefni. Það er ekki fjölmenningarsamfélaginu að kenna að fjöldinn allur af helsjúku fólki hefur alltaf fundist í Benelúx-löndunum. Þar sem ógeðslegur klámiðnaður, dýra- og barnaníð er rótgróið.

Heldur einhver að það hefði verið hægt að lækna barnamorðingja og -níðinga með því að kenna þeim að rífa kjaft við guð og hefðir og varpa af sér oki undirgefninnar? Og heldur einhver í alvöru að menn sem skera kynfærin af dætrum sínum, skvetta sýru á systur sínar og myrða listamenn þjáist af undirgefni?

Undirgefni í Islam er ekki það sama og máttlaust framtaksleysi. Undirgefnin er gagnvart Allah og hans boðum og bönnum. Og meðan fólki er meinað um eðlilega tilbeiðslu og trúarbrögðin tortryggð dafnar aðeins róttæka hliðin sem aldrei snýr að sól.

Undirgefnin í Islam er fallegasti hlutinn við trúarbrögðin og forsenda alls eðlilegs átrúnaðar. Að tortíma henni gerir útaf illgresið en líka blómin. Slíkt gerir maður ekki ef maður ber vott af virðingu fyrir blómunum. Ali vill leggja Karþagó í eyði því þar býr vont fólk. Henni er sama um góða fólkið.

Islam gerir ekki fólk vont, Islam er verkfæri vondra manna til vondra verka og góðra manna til góðra verka. Islam á að samþykkja á sama hátt og kristni og ræða um á nákvæmlega sama hátt. Gagnrýna og fordæma, takast á. Engan helvítis tepruskap.

Þessi skoðun mín er ekki vitund vinstrisinnuð þótt Meistarinn hafi kosið að kalla hana það uppfullur af bríma til hinnar þeldökku Möggu Thatcher.

Útsvar

Það þarf að þræða slöngu upp um hálsslagæð á þeim, sem sér um nafngiftir íslenskra þátta hjá Rúv, og blása þar til köggullinn sem stöðvar blóðflæðið til stöðva smekkvísinnar í heila viðkomandi er horfinn. Útsvar er andstyggilegt nafn á spurningaþætti. Raunar andstyggilegum spurningaþætti ef það er einhver bót í máli.

Þátturinn í gær er eitthvað mesta drasl, sem rekið hefur á fjörur mínar lengi. Spurningarnar fisléttar og vitringarnir ofur venjulegt fólk, sem fyrir hendingu er komið í sjónvarpið.

Hefði farið fram forkeppni eða rannsókn á erfðamengi í plássunum - þá er mögulegt að hægt væri að spennast upp yfir því hvaða pláss ætti klárustu íbúana. En þetta fólk er dregið inn af götunni. Sumir bara upp á grínið. Aðrir af því þeir hafa einhverntíma skrifað sæmilega stafsetta grein í staðarblaðið eða unnið spurningakeppni hjá læonsklúbbnum.

Það er enginn frumleiki í spurningunum. Ekkert skemmtanagildi í öðrum atriðum (fyrir utan það að það mátti hlæja að því þegar hin nautheimska hjálparhella Kópavogsbúa notaði Google til að bjarga þeim). Engir kynlegir kvistir dregnir fram úr sveitarfélögunum (fyrir utan nautheimsku hjálparhelluna), engin kynning á bæjarbragnum - ekkert, sem réttlætir það að þessu sé stillt upp sem landshlutakeppni. Framkvæmdin er flöt og óáhugaverð, sviðsmyndin forljót og áhorfendur í sal dauðyfli að undanskildum nokkrum börnum.

Þessu þáttur er óspennandi drasl, byggt á formúlu, sem á ekki að geta klikkað. En klikkar samt.

Og ég, sem var orðin svo jákvæð fyrir Rúv eftir að Randver var stjaksettur. Dæs!

Mótvægisaðgerðir

Í tilraun til að slá pólitískar hveitibrauðskeilur hefur stjórnin nú lagt fram mótvægisaðgerðir sínar vegna samdráttar í þorskveiðum. Af nákvæmlega sömu hvötum hefur stjórnarandstaðan reynt að gera aðgerðirnar tortryggilegar. Mikið er talað um það að útgerðarmenn og sjómenn hafi gleymst.

Þannig mæla aðeins bláeygðir kjánar. Það gleymdi enginn sjómönnum og útvegsmönnum. Þeir voru skildir útundan af fullkomlega ásettu ráði. Enda hið eðlilegasta mál. Ef maður ætti sykursjúka ömmu sem lenti í þeirri ógæfu að vera lögð inn á sjúkhús til aflimunar á fótum þá færði maður henni frekar armband að gjöf en legghlífar. Á sama hátt væri fáránlegt að ausa fé úr almannasjóðum til að halda á floti fyrirtækjum sem ekki þola samdrátt í veiði.

Oft og margsinnis hafa stjórnmálamenn barmað sér yfir hinu frjálsa framsali og eign á kvóta. Sumir þeirra virðast hreinlega ekki skilja tengsl kvóta, eignar og ábyrgðar.

Þeir, sem nú verða fyrir samdrætti, eru einir ábyrgir fyrir afleiðingunum. Þeir þekkja leikreglurnar mætavel og hafa alla tíð vitað að þetta er áhættusamur bransi. Fjölmargir þeirra vissu meira að segja að hverju stefndi og kvótasala var áberandi hjá skörpustu útgerðunum síðasta vetur og í vor. Auðvitað vissu allir, sem hafa eitthvað viðskiptavit, hvað gæti gerst.

Flónin keyptu kvótann og bættust þar í hóp útgerðarmanna, sem sváfu þyrnirósarsvefni. Svo kom í ljós, að þau höfðu keypt köttinn í sekknum. Á að verðlauna fyrir svoleiðis afleiki? Hreint ekki.

Snúum dæminu við. Segjum að hlýnun jarðar myndi valda óvæntri hagsæld í búsetuskilyrðum þorsks. Hér bara fylltist hver fjörður af fiski. Veiðimagn yrði stóraukið. Heldur einhver að við slíkar aðstæður fengi sú krafa brautargengi að auka ætti álögur á útgerðarmenn af því þeir hefðu efni á því? Það væri fráleitt. Í viðskiptum taka menn áhættur og menn græða og gjalda fyrir þær til skiptis. Þeir, sem velja sér sjómennsku sem atvinnu, eru í nákvæmlega sömu stöðu. Allt þetta fólk tók séns - og tapaði.

Og þó. Hver veit nema hlýnun sjávar auki lífríkið í sjónum umhverfis Ísland? Hver veit nema í stað þorsks komi skötuselur, túnfiskur, makríll og sverðfiskur? Hverjir skyldu sitja við þá katla þegar krásirnar fara að flóa yfir? Nú, útgerðarmennirnir, sem afla sér veiðireynslu. Og af hverju fá þeir góssið? Því þeir eru verðlaunaðir fyrir útgjöldin og áhættuna, verðlaunaðir fyrir mögru árin. Og það er meira en nóg handa þeim.

Mótvægisaðgerðir eru ekki fyrir sjómenn og útgerðarmenn. Þetta er þeim sjálfum að kenna. Þær eru fyrir almúgann. Liðið, sem er svo illa menntað eða upplýst, að það situr í vistarbandi. Það er einfaldlega verið að bjóða þeim ögn bjartari framtíð. Og það er í allrabesta lagi. Við höfum ekki efni á því að halda úti byggð í landinu þar sem stór svæði eru lögð undir fáfrótt, illa menntað hyski. Það þarf að koma þessu fólki til manns.

13. september 2007

Mitt síðasta orð um Lúkas

Fyrir ekki svo löngu síðar var skíthæll fundin sekur um það að hafa ítrekað og margvíslega nauðgað stjúpdóttur sinni. Hann byrjaði að nauðga henni þegar hún var sjö ára og ofsótti hana og áreitti alla hennar barns- og unglingstíð upp frá því. Ofbeldinu lauk ekki fyrr en stúlkan komst á þrítugsaldur.

Sá var dæmdur til að borga rúmlega milljón í bætur til stúlkunnar.

Helgi Rafn, iðjuleysingi, sem hingað til hefur haft lifibrauð sitt af því að taka ljósmyndir af stúlkum í annarlegu ástandi, hefur í samráði við lögmann sinn verðlagt þær ofsalegu hrellingar sem hann gekk í gegnum meðan hann var hataðasti maður landsins í nokkra daga á 10 til 100 milljónir.

Skyldi sá, sem nafngreindi hann, fá helminginn?

Kiljan


Eftir drepleiðinlegan landsleik í gær nennti ég ekki að bíða eftir Kiljunni og fór snemma í háttinn. Vaknaði eiturhress árla morguns og lét það vera með mínum fyrstu verkum að horfa á þáttinn á Rúv-púntur-is.

Fyrsti þáttur Kiljunnar var sparifataklætt Kastljós undir áhrifum frá Silfrinu. Stóri gallinn við dagskrárgerðina er líkamleg leti. Bókmenntir eiga að vera dálítið dýnamískar og umfjöllun um þær má búa yfir ögn af sama krafti. Kvikmyndatakan í Silfrinu var einhæf og þótt Egill reyndi augljóslega að brjóta það upp með röltleiðurum var það andvana fætt.

Ein af ástæðum þess að Egill stökk yfir á Rúv var sú að þar fengi hann sterkara bakland. Hann á að nota þetta bakland. Það vantar meiri kraft í umgjörðina, kvikmyndatökuna og uppstillinguna. Jassa þetta aðeins upp, takk.

Efnislega lofar þátturinn góðu. Spjátrungslegu rýnarnir gætu orðið leiðigjarnir þegar á líður. Reynslan sýnir að það borgar sig ekki að spyrja svona fólk um annað en það hefur raunverulegar skoðanir á. Og engar tvær sálir, sama hve rækilega menntun hefur dulbúið ósvífni þeirra sem orðheppni, geta haft verðugar skoðanir á öllu.

Eins þarf Egill að gæta þess að þátturinn verði ekki ígildi bókarölts um miðbæ Reykjavíkur. Það er ekki nóg að draga gesti og gangandi í settið. Það þarf að stefna hærra en það.

En ofangreindar áhyggjur eru óorðnir hlutir. Hlaupið af stað með örlitlar vísbendingar um bresti. Það er ekki sanngjarnt. Fyrsti þáttur er fyrsti þáttur.

Ég vona að Kiljan dafni og treysti Agli dável til þess. Ég mun vaka eftir þættinum næst.

Rúv fær einnig stóran plús fyrir það að hafa loks hugrekki til að benda Spaugstofumönnum á það, sem þeir eru blindir fyrir sjálfir. Skattfé almennings á ekki að nota í atvinnubótastörf fyrir leikara með ekkert náðarvald. Það var ekki verið að rota síðasta geirfuglinn, það var verið að stinga á kýli. Rúv vissi sem var að í anda framsóknar (sem er augljós á vetrardagskránni) þá hefði verið óráð að halda sínu striki með Spaugstofuna óbreytta. Eins hefði verið óráð að farga henni alveg (eins og Þórhall hefur vafalaust langað), þá hefði karlæga ræflaliðið sem liggur við spena Sjónvarpsins orðið ært – og Spaugstofumenn kynt undir með barlómi.

Ef Þórhallur vill enn bæta dagskrána eru hausar hjá Kastljósinu sem mega rúlla. Og menn eiga að plokka illgresið úr garðinum hjá sjálfum sér ætlist menn til þess að fólk samþykki að plokkað sé úr görðum annarra.

12. september 2007

Kiljan

Ég bíð spennt eftir Kiljunni. Aldrei að vita nema maður tjaldi í sóffanum í kvöld og horfi fyrst á búldukinnar 'Onrís í gegnum rúðuna á horninu á vippsvæðinu og svo á áþekkar kinnar Egils bifast undir hljómfalli bókmenntarýninnar.

Tal um bókaþjóðina og klisjukennt nafnið á þættinum (ég hélt að Egill hataði þær eins og pestina) gera mig þó uggandi.


En við sjáum til.

Konni og Nonni

Það er svo dásamlega gaman að leika sér að mismunandi stílbrögðum. Íslenskur myndskreytir átti tímabil þar sem hann stældi Calvin & Hobbes af miklum móð en lítilli getu. Þessi útgáfa (sem ég man ekki einu sinni hvort ég var búin að setja hér inn) Konna og Nonna er innblásin af því (smelltu á myndina til að stækka hana):


Eyðimerkurblómin


Í gær kom talsmaður múslima á íslandi í Kastljósið og reyndi á brotinni íslensku að bera í bætifláka fyrir Islam í kjölfar árása tveggja kvenna á trúarbrögðin á sama vettvangi nýlega.

Umfjöllun Kastljósins hefur verið þeim um megn í markverðum atriðum. Kemur það til af tvennu. Reynsluleysi og stjörnuglýju. Viðtalið við hina ofsóttu og fögru sómalafrú Ayaan Hirsi Ali var ekki sanngjarnt gagnvart Islam. Af einhverjum ástæðum hefur sú stefna myndast að því skelfilegri reynslu af barnsránum og limlestingum sem manneskja (helst kona) hefur gengið í gegnum, því verðugri rýnir verði hún á þær aðstæður sem hörmungarnar áttu sér stað í. Ef dauðvona lungnakrabbameinssjúklingur væri beðinn um álit sitt á reykingum eða altarisdrengur með garnaslaka á kaþólskum prestum væri ekki hægt að reikna með hlutlausri skoðun. Slík viðtöl yrðu alltaf áróðurskennd.

Það er hlutverk fréttamanna að hika ekki við að bera áróðurinn á borð en gæta þess að leyfa neytendum fréttanna að sjá í gegnum hann. Það er misskilningur að nóg sé að leyfa andstæðri rödd að heyrast. Fréttamaðurinn þarf að tryggja að umfjöllunin sé heiðarleg, sanngjörn og ígrunduð. Það réð Kastljós ekki við.

Þótt talsmaður múslima kæmi vel fyrir og svaraði örfáum atriðum stóð fjöldamargt eftir í máli Ali, sem orkar tvímælis. Auðvitað á ekki að setjast niður og rökræða kröftuglega við limlesta konu með dauðasveitir á hælunum, en hún á heldur ekki að fá frítt spil. Fréttaefnið í hennar tilfelli var hennar reynsla en ekki guðfræðileg sýn hennar á Islam. Sýn sem er vafasöm í besta lagi.

Ali segir að undirgefnin sé vandinn í Islam. Islam er því vandinn við Islam. Undirgefni gagnvart Allah leiði þráðbeint til kröfu um undirgefni kvenna gagnvart mönnum. Lausnin sé sú, að fólk (sérstaklega konur) eigi að standa uppi í hárinu á Allah. Vafalaust myndi það leiða til þess að konur stæðu uppi í hárinu á körlum sínum og kjör þeirra bötnuðu. Hún segir að til að gera þetta þurfi ekki trúleysi til, þótt hún sjálf hafi látið af trúnni.

Krafa Ali er grunn og ósanngjörn. Sem barn lenti hún í því að vera alin upp meðal miðaldafólks, sem syrgði glæsta fortíð og smánarlega nútíð með smásmugulegri iðkun fornra siða. Í Hollandi ögraði hún geðsjúku fólki af svipuðu sauðahúsi og fékk það á eftir sér. Hún er að leika lítinn Rushdie. Hún leyfir sér þá ósvinnu að láta eins og þetta setji hana í þá aðstöðu að hafa óbrenglaða sýn á einn af þeim þáttum (að vísu mikilvægan) sem sameinar þessar sjúku smásálir. Islam skiptir vissulega máli þegar kemur að umskurn kvenna og heiðursmorðum en þau eru ekki Islam að kenna og þau eru ekki órofa hluti af grundvallarguðfræði trúarbragðanna.

Að ætlast til þess að fólk láti af undirgefninni gagnvart Allah til að bæta fyrir þennan misbrest ræðst gegn sjálfri grundvallarforsendu trúarinnar. Það er ekki of mikil undirgefni sem veldur þessum hörmungum heldur of lítið af henni. Hryðjuverkamenn, geðsjúkir glæpamenn og sturlaðir fjölskyldufeður fá óhæfuverkum sínum framfylgt vegna þess að þeir setja sig eða aðra menn á stallinn hans Allah. Menn smeygja sér á milli trúandans og guðsins og til að gera það þarf að láta af eigin undirgefni að markverðu leyti.

Þar er ekki hægt að bjóða áhorfendum upp á endalausar áróðursfréttir af Islam. Islam er staðreynd, trúin á rétt á sér. Hana er sjálfsagt að gagnrýna og ræða. En fyrst verðum við að sópa Sophiu Hansen, 911 og Tyrkjaráninu úr kollunum á okkur.

11. september 2007

Illfygli


Í mörgum góðum bókum er illfygli, einhverskonar erkióvinur aðalhetjunnar. Af þeim er upprunalegastur og illskeyttastur James Moriarty prófessor. Illfygli eru oftast ofurmannleg að burðum en með brenglaðan siðferðisáttavita. Í smáritinu Writing the Effective Villain eru skáldum lagðar þær línur, sem fylgja á í sköpun illfygla.

1. Ekki láta illfyglið hræða þig.
Aðeins hispurslaus og óttalaus nálgun að sköpun illfyglis skilar persónu sem er þess verð að skrifa hana. Ekki halda aftur af þér, leyfðu illskunni að flæða fram.

2. Jafnvel illfygli hafa góðar hliðar.
Allir hafa sínar svörtu og björtu hliðar. Illfyglið verður ekki mannlegt nema þú gefir því mjúka fleti. Þú ert að búa til óþokka en ekki dára.

3. Illfygli aðhafast af ástæðum.
Þú verður að hafa á hreinu hvað knýr illfyglið þitt áfram. Hvatir og langanir þess verða að sjást í athöfnunum.

4. Vertu vakandi yfir bakgrunni illfyglisins.
Illfygli eru af ótal tegundum. Bakgrunnur skiptir máli hvað varðar klæðaburð, talsmáta og athafnir.

5. Ekki ofgera!
Ekki gera illfyglið verra en þörf krefur. Ekki missa þig í að láta það fremja óhæfuverk.

6. Gættu að aðstæðunum.
Illfygli draga dám af aðstæðunum sem þær búa í. Vertu vakandi fyrir þeim áhrifum. Illfyglið þarf að passa inn í samfélagið sem umlykur þær.

7. Þarftu illfygli?
Ekki skapa illfygli nema þess sé raunverulega þörf. Óþörf illfygli þvælast bara fyrir í söguþræðinum.

8. Makleg málagjöld.
Ekki gleyma að láta illfyglið mæta örlögum sínum. Illfygli sem hverfur sporlaust hefur hlotið of góð og máttug örlög. Leyfðu lesandanum að njóta þeirrar ánægju sem fylgir því að sjá illfyglið rúið krafti sínum. Það þarf ekki að drepa illfyglið, aðeins að láta það þjást.

Einstæður sex barna útburður

Hún var einkennileg fréttin í gær um konuna í Hafnarfirði sem átti að bera út. Trekk í trekk var hún titluð einstæð, sex barna móðir. Meðan staðreyndin var sú að hún bjó ein með fjórum börnum og átti tvö uppkomin að auki. Hún bjó í fimm herbergja íbúð sem hún átti að borga fyrir sextíuogeitthvað þúsund á mánuði. Tvö barna hennar eru fötluð.

Nú búum við ekki lengur svo vel að geta sent börnin hennar í Breiðavík en auðvitað á grípa í taumana í svona tilfellum. Manneskjan er augljóslega ófær um að ráða við eigið líf og hefur verið það lengi. Að dæla frá sér börnum án þess að geta veitt þeim viðunandi lífsskilyrði ætti að vera glæpur.

Konur sem eru ófærar um að sjá fyrir börnum sínum ættu að vera beittar stífu aðhaldi og í raun aðeins að vera meðhjálparar í uppeldi barnanna. Þær ættu einnig að vera skikkaðar í getnaðarvarnarsprautur meðan þær þiggja félagslega aðstoð.

Karlar í sömu stöðu ættu að fá sömu meðferð. Sáðrásaraðgerðir ættu að vera skylda þurfi menn aðstoð við að fæða og klæða börn sín. Menn sem ekki borga meðlag ættu að fá sömu meðferð. Þeir fengju að velja um langan fangelsisdóm eða *snipp*, *snipp*.

911

11 september 2001 er einhver skemmtilegasti dagur sem ég hef lifað. Ólíkt hundleiðinlega BBC-sakamáladramanu sem leitin að Maddie er (ég er farin að líta á Maddie sem örlítið loðnari útgáfu af Lúkasi) var dagurinn þrunginn spennu, óvæntum uppákomum og stigmagnandi kátínu. Ellefti september víkkaði út sjóndeildarhringinn inn á lendur þess mögulega.

Ég sat á fundi þegar mér barst sms. Þar stóð: „Flugvél flaug á world trade center“. Ég átti ekki kost á því að fara af fundinum en ímyndunaraflið var virkjað. Í fyrstu reiknaði ég með að um slys gæti verið að ræða en síðan bættust við fjölmörg ný skilaboð, hvert öðru æsilegra, uns úlfaldi var orðinn úr mýflugu og bandarísk lofthelgi svoleiðis stútfull af morðvörgum á flugvélum. Þegar fundarhlé var gert hópuðumst við nokkur saman við lítið útvarpstæki og soguðum í okkur upplýsingarnar.

Dásamlegur dagur. Dásamlegur tími sem fór í hönd. Al Kaída verður ekki sakað um skort á smekkvísi og stíl.

Múhameð Atta er hinn nýi Gavríló Prisipp. Tvíburaturnarnir eru erkihertogahjónin. Við erum stödd í þriðja heimsstríði. Í því fyrsta unnu hryðjuverkamennirnir. Það bendir ekkert til þess að svo verði ekki nú.

10. september 2007

Og það rigndi á greyin

Það kann að virðast einelti að leggja þriðju færsluna í röð undir umfjöllun um íþróttagagnrýnendur – en það er algjör hending að svo er. Þorsteinn Gunnarsson, fjallkóngur blýantsnagandi sportdroppátanna, skrifaði KSÍ bréf, sem kraumar af blóðhita og litlum gáfum.

Gagnrýnendurnir eru æfir yfir því að hafa þurft að sæta sömu örlögum og sauðsvartur almúginn á einhverjum fótboltaleik. Sérstaklega eru þeir reiðir yfir því að KSÍ hafi dirfst að leyfa sér að láta rigna á fréttahaukana.

Í lok bréfsins eru nokkrar spurningar:

1. Hvers vegna var okkur boðið upp á þessa óásættanlegu aðstöðu?
2. Hvers vegna voru starfsmenn KSÍ víðs fjarri meðan á leik stóð?
3. Hvers vegna var engin gæsla þarna í kring?
4. Er það ásetningur KSÍ að losna við íslenska íþróttafréttamenn af landsleikjum á Laugardalsvelli?
5. Hvers konar aðstöðu verður okkur boðið upp á þegar Ísland mætir Norður-Írlandi á Laugardalsvelli á miðvikudaginn?

Þessar uppbyggilegu spurningar (númer 4 er hreint út sagt dásamlega fullorðinsleg) eima af einkennilegri einþykkni. Sem þó verður skiljanleg þegar málið er sett í samhengi.

Íþróttagagnrýnendur eru, eins og áður hefur verið bent á, yfirleitt vonlausir, uppgjafa spriklarar, sem hafa það fram yfir fótfrárri kollega sína, að kunna (upp að einhverju marki) stafsetningu. Sumir þeirra kunna reyndar ekki að stafsetja enda er þeirra nálgun önnur. Þeir eru ofur venjulegar grúppíur og frægðarhórur sem njóta þess að baða sig í dýrðarljóma fræga fólksins. En stafsetjandi týpan er knúin áfram af öðrum hvötum. Sú er að byggja sér fótstall úr grafíti. Hefja sig upp úr þeirri niðurlægjandi einsemd sem fylgir því að lenda í öðru sæti á eftir andlegum jakuxum og rádýrum. Þeirra persónulega upphafning nær hámarki þegar þeir fá sérþjónustu á íþróttaleikvöngum. Þeir fá passa, sæti á besta stað, innstungu og kaffi. Smásálir hafa smáar nautnir.

Og hvað gerir svo KSÍ sem gerir þá brjálaða? Í fyrsta lagi klikkar KSÍ á að víggirða þá gagnvart hinum hræðilega almúga. Allskonar fólk gat smeygt sér inn á svæðið til gagnrýnendanna, sem sátu þar varnarlausir, klesstir fastir í þrönga stóla. Og það voru engir verðir. Af einhverjum óskiljanlegum ástæðum voru starfsmenn settir í að gæta lífs og lima hins almenna áhorfanda, sem sat eins og síld í tunnu innan um hrörleg gamalmenni og börn, næstum jafnóvarin fyrir óhuggulega fólkinu sem ofsótti fréttasnápana. Og það rigndi. Rigndi á snápana og skolaði burt grafítlitaða máttarstólpanum. Rigndi jafnhressilega á þá eins og litlu börnin og gamla fólkið. Við slíkt verður ekki unað.

En ástæðan fyrir fússinu er ofurhefðbundin reðuröfund. Ástæða þess hve reiðir gagnrýnendurnir voru var nebblilega sú að beint yfir hausamótunum á hinum köldu, hröktu og feitu fóum, voru hlýjar, kenndar og hamingjusamar feykirófur í miklu stærri, hlýrri og notalegri helli. Og það var samjöfnuðurinn við vipparana sem gerði gagnrýnendurna reiða. Það er ekki nema von að fjúki í eldspíturnar þegar þær snúa sjónum til stjarnanna.

Hver einasti þeirra hefði getað skilað jafngóðu (betra) starfi sitjandi heima hjá sér horfandi á sjónvarpið étandi dómínóspítsur með nokkra sparkiðjóta í hraðvalinu. En það var ekki fréttagildið sem dró þá á völlinn, það var vonin um vippmeðferð, von sem var slökkt á ónærgætinn hátt.

'Onrí biður að heilsa

Ekki er nóg með það að hinn þingeyski 'Onrí sé ásýndum eins og mörklatti í blóðmör og hégómlegur eins og páfugl meðal stélstýfðra – heldur hefur hann nú opinberað sig sem trúgjarna einfeldningssál. Að hann skuli trúa því að ég sé raunverulega hörundssár og hafi í raun sárnað þessi hortittur hans er með ólíkindum. Ég var aðeins að bregðast við undirskrift hans á danskortið mitt. Hann reyndist heldur úthaldslítill dansherra, sem von var.

7. september 2007

Hugleiðsla og hnakkaspik


Fékk sendan í pósti link á óvægna persónulega árás á mig á heimasíðu þess rammþingeyska 'Onrís Birgis. Ég er vægast sagt orðlaus yfir árásinni. Þar gerir hann sér mat úr einhverri fíflakönnun um íslenska bloggara þar sem m.a. ég er sett stalli ofar en hann. Ég nenni ekki að eyða mínútubroti í að hugsa (hvað þá fjalla) um þessa könnun. En ég er tilbúin að taka nokkrar sekúndur af ævi minni í umfjöllun um doppelganger hins mývetnska fjalls Vindbelgs.

'Onrí þessi gerir sig út fyrir að fjalla um keppnisíþróttir. Aðkoma hans að þeim er viðlíka og málglaðs gelding í kvennabúri. Sá gæti vafalaust glatt margan skoltrakan kvennabósann með nákvæmum lýsingum á þeim bungum og beygjum sem hann fyrirhittir í vinnunni en fær því miður ekkert út úr því sjálfur annað en athyglina. 'Onrí þekkir þá tilfinningu sem fylgir hressilegum, líkamlegum átökum aðeins af afspurn – enda sílspikaður, lýsisumflotinn belgur.

'Onrí minnir á þá næringarfræðinga sem spretta upp eins og gruggglerjaðar gorkúlur í hvert skipti sem nýr megrunarkúr nemur land. Þeir birtast, hálfgegnsæir, í sjónvarpinu að útmála kosti réttrar fæðu. Með bauga undir augum og hlykkjóttar bláæðalengjur upp eftir andlitinu bifast veiklegir kjálkar ofurvarlega svo skín í skrápkennt tannholdið. Fólk, sem gæti eins verið í viðtali út af frelsun þýskra fangabúða, á ekki að sérhæfa sig í réttri næringu. Og fólk, sem getur ekki klippt á sér táneglurnar án þess að verða andstutt, á ekki að sérhæfa sig í íþróttum.

En það er svosem augljóst hvers vegna þessi fleskbiti blaðrar um sportið allan daginn. Það er vegna þess að það er svo ógnarauðvelt að vera klárasti kumpáninn í þeim félagsskap. Keppnisíþróttamenn eru svo tregir og illa gefnir að svotil hver sem er getur gerst andlegur jarl í þeirra hópi. Og þar sem 'Onrí er ekki útbúinn til langferða í leit að andans upphafningu skríður hann upp á lægstu skörina. Yfir botnfalli erfðasósunnar marar mörhnullungurinn í hálfu kafi og býst til að láta dást að sér.

Það er máski húsvískan sem teymir þennan tilvonandi hjartasjúkling áfram. Húsvíkingar eru þurrabúðarbændur í fyrrum blómlegustu sveit landsins. Úrhrök og undirmálsmenn sópuðust þar saman eins og umgangslið við Skálholt til að naga holdið af þyrsklingum. Menningarbragur Húsvíkinga hefur ekki glæðst síðan. Húsvíkingar búa ekki í sama veruleika og aðrir. Þeim hefur heppnast að særa fram sameiginlegan hliðarveruleika. Í þeim veruleika er húsvíska í senn hið fagra og hið góða. Sá er bestur sem best kemst að orði og rök mega sín einskis á móti hnyttilegu orðalagi. Lítil klön mynda þorpsbraginn og skyldan gagnvart ættinni er öllu æðri. Þeir sem rekast utan í ættstóra lauka eru ofsóttir og hraktir á brott. Fyrir nokkrum árum var þar kært í nauðgunarmáli og vinir og venslamenn hins meinta nauðgara sáu strax að slík mál er best að leysa með almannadómi. Stuðningslið hans hóf undirskriftasöfnun og ofsóknir á hendur stúlkunni. Húsvísk menning er sikileysk. Það hlæja allir saman að kvöldi en að morgni vaknar aðkomumaðurinn með blóðugan hrossstrjúpa sem bólfélaga. Undir kátlegu yfirborði leynist grugg og grátt gaman.

Eins er það með 'Onrí. Kátlegt yfirbragð manns, sem sóma myndi sér vel í einhverri sögu Dickens, og fnas um berleggjaða, treggáfaða hlaupagikki er aðeins skorpan á því sem er sorgleg, lítil sál, sem leitar huggunar í hertri fitu. Hrokakennd uppgerðarhógværð eru lauslega ofnar umbúðir um gelding í kvennabúri. Strákinn sem valinn er síðastur í lið. Tilraun hans til að vera beittur og háðslegur gagnrýnandi nær ekki að hylja skömmina. Honum þykir raunverulega leitt að hafa ekki verið ofar á þessum bjánalega lista yfir bloggara. Það hefði kveikt kærkomin yl í fituglansandi gollurhúsi.

Smáborgarablogg

Mér finnst símaauglýsing Jesúsar og Júdasar drepfyndin. Ég hló þegar ég sá hana fyrst. Hana! Þar sagði ég það. Jón Gunnar er dásamlegur húmoristi, hálfgerður Buster Keaton. Það skemmtilegasta við hann er að maður hlær alltaf til hálfs að honum, í stað þess að hlæja heilshugar með honum.

Jón Gnarr er, eins og aðrir uppgjafa paunkarar, slitrótt sál. Á milli tektar og tvítugs, þegar hann átti að vera að fóðra sál sína með silkislæðum og silfri tætti hann hana í sundur í trylltum dansi heimskulegustu hugmyndafræði tuttugustu aldarinnar. Paunkið var andleg uppgjöf. Krakkabjánar að sýna endaþarmsherptum foreldrum sínum að til væru tilfinningar. Forsvarsmenn paunksins voru undirmálsmenn, sem ekki höfðu burði til að taka þátt í glerbrúðuleik foreldranna – og fóru útbyrðis í andófi sínu. Paunk er andleg uppgjöf.

Jón er gisin sál sem bregst við með því að baða sig í dreyra lambsins – á þann hræsnisfyllsta hátt sem mögulegur er. Jón trúir ekki á Guð, hann vonar á Guð. Trú hans er pragmatísk, honum sjálfum til næringar en ekki Guði til dýrðar.

Jón er kvalin og tætt sál sem hefur notið velgegni í sóðaportum menningarinnar og hlaupið þaðan dauðskelfdur. Hann skelfur eins og strá á milli gylltra kertastjaka Guðsmanna í þeirri von að brot af gljáa þeirra smitist yfir á hann. Og nú hefur biskupinn, sem Jón vill svo innilega vera dús við, hryggbrotið hann og kallað hann óverðugan þess dýrðarvarma sem báðir hafa yljað sér við fram að þessu. Pervisnasti embættismaður landsins hefur vísað á bug ódælasta vonbiðlinum.

En auglýsingin er góð.

6. september 2007

Útburðarvæl


Ég hef ekki haft tíma til að sinna skrifum hér upp á síðkastið. Enn síður hef ég haft tíma til að lesa skrif annarra. Annað er slæmt, hitt er gott. Fátt, sem bloggað er á íslensku, er þess virði að vera lesið. Yfirleitt eru bloggin ekkert annað en gráleitir, vambstrengdir skjáir inn í dauflegt andlíf.

Þó finnst mér alltaf gaman þegar rökrætt er um hluti eins og fóstureyðingar. Tilfinningahitinn er svo dásamlegur. Þessi tilfinningahiti sem aðeins kemur fram þegar eldsmaturinn er löðrandi í skömm og samviskubitum.

Einna verstar fósturmorðvarga þykja mér óbyrjur í afneitun. Kerlingaálftir sem náttúran hefur skilgreint sem endapunkt tiltekins erfðaefnis en djöflast gegn náttúrunni af slíku offorsi að læknar mega gjöra svo vel að fylla heilu glasastaflana af börnum til þess eins að þær megi myrða þau í súrum legum sínum. Sumar konur hafa með þessum hætti myrt fleiri króga en Rússar og Téténar fyrirkomu í Beslan.

Ég ætla ekki einu sinni að bregða siðferðilegum mælikvarða á þær rottur í kvenmynd sem nota fóstureyðingar til að koma í veg fyrir slit. Ölóðu glyðrurnar, sem ekki eru í rónni nema kitlaður sé á þeim leghálsinn.

Eitt af baráttumálum gamaldags feminista er að litið sé á líkama kvenna sem þeirra yfirráðasvæði. Börn lúti því vilja mæðranna þar til þau flytja út. Þetta baráttumál er augljós arfur frá feðraveldinu, þeim tímum þegar litið var á það sem sjálfsagðan hlut að karlar drottnuðu yfir konum sínum. Karlarnir börðu konurnar þá og nú berja konurnar börnin.

Konur hafa alltaf haft af því allnokkuð gaman að bera út börn. Skinhelg slepjan, sem nútímakonan hefur sveipað um sig breytir engu um það.