27. mars 2007

Flautusugan

Nú hefur okkar ástkæri flautuleikari komið því til leiðar að hjá heimskustu vélhjólamönnum landsins er eftirfarandi hitlisti orðinn til:

Ásgeir H Ingólfsson

Eiríkur Örn Norðdahl

Hildur Lilliendahl

Ingi Björn Guðnason

Ingólfur Gíslason

Þórarinn Björn Sigurjónsson


Samkvæmt afar áreiðanlegum heimildum er fólk (ef fólk skyldi kalla) nú að melta það með sér hvern eigi að heimsækja fyrst til að hnébrjóta. Sömu heimildir geta þess að Hildur og Þórarinn séu efst á blaði eins og stendur.

Ég reikna ekki með að það skipti neinu fyrir þessi leðurklæddu heilablóðföll þótt ég fullyrði í sentilljónasta skiptið að ég er ekkert af þessu fólki.

Vel gert, flautuleikari!

25 ummæli:

Nafnlaus sagði...

Voðalega hefurðu miklar áhyggjur af þessu rótgróna, marxíska listaspíruhugsjónapakki.

Væri það ekki bara akkúrat blóðbolli að þínu skapi ef slíkur listi væri á teikniborði þessara heimsku hnakkrotta??

Útskýrðu aðeins nánar af hverju þetta er þér svona hjartans mál.

Falskur Fugl

Nafnlaus sagði...

Bíddu hverjum er það nú að kenna að þú rífur svo mikið kjaft undir dulnefni að það eru allir að leita að sökudólgi til að berja á?

Ef þér er svona umhugað um þetta fólk af hverju stendurðu þá ekki við það sem þú skrifar undir nafni?

Þá fyrst hefðiru efni á setja þig á háan hest og skammast út í aðra nafnleysingja.

Vangaveltur Herberts sagði...

Úr gullkornasarpi Mengellanna:
"Standi valið um að Skúli drepi eða drepist — kýs ég að hann drepist."

Vangaveltur Herberts sagði...

Gullkorn II:
"Dauðadagur þinn verður fánadagur og þekktur sem „dagur hinna miklu erfðaefnishreinsunar“. "

Vangaveltur Herberts sagði...

"DV drap mann. Barnaland mun gera það sama. Það er bara spurning um tíma."

Er þetta nokkuð spurning um hvað ÞIÐ ætlið að gera? Ég segi ÞIÐ, "því verr þykir mér sem oss muni duga heimskra manna brögð er þau koma fleiri saman."

Nafnlaus sagði...

Það skrítnasta við þetta allt saman er, samkvæmt misáreiðanlegum heimildum notabene, að Eiríkur á að hafa tekið þátt í þessu prójekti gagngert til þess að losna við nafnlaus komment úr sínu eigin kerfi.

Hvort sem það hafi raunverulega verið ætlunin eður ei, þá hefur það sannarlega tekist.

Mætti ég biðja um fleiri egg?

- Balletdansarinn

Vangaveltur Herberts sagði...

"Einnig vona ég, heitt og innilega að þú munir fljótlega látast í umferðinni, tætast í marga litla bita í rauðu blóðpúðurskýi. Ef ekki þú, þá einhver hnakkrottuvina þinna. Megi sem flestir vélhjólamenn deyja og megi aldrei nokkru sinni koma braut fyrir ykkur til að leika ykkur á."

Skrítið hvað fáir vélhjólamenn fatta djókið.

Nafnlaus sagði...

Ertu að brenna yfir, aldous?

Ekki ertu flautuleikarinn að reyna að friða samviskuna yfir að hafa gert (hugsanlega) alsaklaust fólk að skotspæni bjána fyrir annarra sakir?

Vangaveltur Herberts sagði...

Ég kann ekki á flautu. Það þýðir ekkert að hengja flautublásarann fyrir eitt eða neitt. Hann setti fram kenningu um höfunda Mengellu. Þetta verða nafnlausir höfundar að þola, sbr. Stellu Blómkvist. Hafi Mengellusveitin haldið að hún gæti stundað sitt skítkast óáreitt, hlýtur núna einhver í hópnum að fá bakþanka, EF þetta reynist rétt. Nógu marga hafa þau móðgað eða sært, suma að ósekju.
Mér finnst ég hafa viðunandi húmor. En þetta hætti að vera fyndið fyrir nokkrum vikum. Nú er þetta bara neyðarlegt.

Nafnlaus sagði...

Væri það svipað og að sópa sandinn úr píkunni á sér?

Nafnlaus sagði...

Líttu þér nær og komdu bara út úr skápnum Mengella.

Nafnlaus sagði...

aldous.

ég held að enginn haldi í raun og veru að flautublásarinn kunni á flautu. þetta er einhver bob woodward wannabe sem gerir sig út fyrir það eitt að slúðra um mengellu, einn skitinn bloggara. ómerkilegasta sort.

nú er eins gott að flautublásarinn hafi eitthvað bitastæðara í höndunum en gmail vitleysuna hvað varðar hið rétta nafn mengellu, því ef þessi rhálfvitar fara að ónáða þetta fólk er það alfarið honum að kenna. mengellu verður ekki kennt um árásir á þá sem flautuleikarinn benti á. aðeins honum.

ég tek eftir því að þú neitar því hvergi að vera hann, enda er mig löngu farið að gruna að þú sért akkúrat öfuga affbrigðið af mengellu eins og þú skilgreindir það sjálfur einhversstaðr í geðveilu þinni, einn maðru að þykjast vera heill hópur en ekki öfugt.

og enn sakarðu þetta fólk um að vera í raun mengella þrátt fyrir engar sannanir þar um og neitun allra sem koma að málinu.

Mengella sagði...

„Ef þér er svona umhugað um þetta fólk af hverju stendurðu þá ekki við það sem þú skrifar undir nafni?

Þá fyrst hefðiru efni á setja þig á háan hest og skammast út í aðra nafnleysingja.“

Mikill endemis hálfviti ert þú. Ef ég kem fram undir nafni hef ég efni á því að ráðast á aðra nafnleysingja! Þá er ég ekki nafnleysingi, asnakjálki!

„Líttu þér nær og komdu bara út úr skápnum Mengella.“

Ef þú kemur ekki fram, þá lem ég saklausa þar til þú gerir það. Asni!

Og lúkum vér þar Ruddasögu.

Nafnlaus sagði...

Shifting blame? Dr. Phil myndi skamma þig.

Annars er náttúrulega helber fávitaskapur að kenna öðrum en ofbeldismönnum um ofbeldið sem þeir fremja. Annað er meðvirkni. Dr. Phil er á móti meðvirkni.

Nafnlaus sagði...

Shifting blame? Mér þykir Mengella oft óþarflega orðljót og fara langt yfir strikið en þar er ekki hægt að gera hana ábyrga fyrir hálfvitum eins og þessum flautublásara sem bendir hatursmönnum Mengellu á kjötheimaskotmörk, að því er virðist án nokkurra sannanna.

Skil ekki í fíflinu að velja hataðasta bloggara landsins til þessara verka. Það er eins og hatur hans á þessu nýhylliði sé svo rótgróið að hann ráði ekki við sig.

Ég held að Mengellu sé slétt sama um þetta alltsaman.

Vangaveltur Herberts sagði...

Þrátt fyrir ásakanir um geðveilu hér að ofan er best að taka þetta fram:
1. Ég nenni ekki umræðu á þessu plani.
2. Mér er sama hver Mengella(ur) er. Vísa aftur í tilvitnun í Laxdælu. Kenning flautublásarans er vel nothæf þar til annað kemur í ljós.
3. Þegar Mengellur koma fram undir nafni, skal ég gera það sama. En nafnleysi hópsins er forsenda skítkastsins. Undir nafni myndi enginn leggjast svo lágt að skrifa svona um nafngreint fólk.

Ég hvet hins vegar fólk til að þræta um kommusetningu. Það hlýtur að vera gáfulegt.

Nafnlaus sagði...

áldós!

"2. Mér er sama hver Mengella(ur) er. Vísa aftur í tilvitnun í Laxdælu. Kenning flautublásarans er vel nothæf þar til annað kemur í ljós."

Nothæf til hvers? Að berja fólk í bræði? Ertu alveg frá þér?

Vangaveltur Herberts sagði...

Verður einhver barinn? Enn er þetta bara í nösunum á viðkomandi fávitum.

Bara til að ítreka það: Þeir sem stunda skítkast á nafngreinda einstaklinga, verða að sæta því að reynt verði að fletta ofan af þeim. Í þeim efnum er kenningin nothæf.
Skilurðu þetta?
Skilurðu vísunina í Laxdælu?
Ég held að Mengellurnar skilji hana ágætlega.

Mengella sagði...

„Verður einhver barinn? Enn er þetta bara í nösunum á viðkomandi fávitum. “

Dásamlega hughreystandi að sjá hve viljugur þú ert til að taka sénsinn, flautublásari.

Nafnlaus sagði...

Eiríkur, er gamanið farið að kárna?

Nafnlaus sagði...

engar áhyggjur, skv áræðanlegum heimildum er það þórarinn sem er fyrstur á listanum. Best að byrja á rótinni.

Hildur Lilliendahl sagði...

Inn í þetta frumlega mál hafa dregist einkennilegustu hópar fólks. Ég verð nú bara að segja það. Og brjóti á mér hnéskeljarnar fyrir það hver sem vill.

Vangaveltur Herberts sagði...

Viljugur að taka sénsinn? Ég er ekki flautuleikarinn, svo það komi fram einu sinni enn, aðeins lítilmótlegur álitshafi.
Málfrelsi þýðir ekki að það sé hægt að segja hvað sem er á prenti, skjá eða í mæltu máli. Jafnvel Mengellur geta skilið það. Árás ykkar á vélhjólamann í lágflugi, eins og honum var einhvers staðar lýst, hafði afleiðingar, sem þið í nafnleysisskjóli ykkar, gerðuð ekki ráð fyrir.
Ef einhver verður ranglega fyrir barðinu á reiðum fórnarlömbum ykkr, ætlið þið þá að skrifa háðslega um það til að kæta þá lesendur sem finnast þið enn fyndin?

Nafnlaus sagði...

Hnéskeljar í boði hússins? Jú, frumlegt. Ég verð nú bara að segja það.

Nafnlaus sagði...

Þegar talað er um geðveiki er oftast átt við geðklofa og geðhvarfasýki. Einkenni geðveiki eru alvarlegar andlegar truflanir, svo sem ranghugmyndir eða ofskynjanir og skert raunveruleikaskyn. Þetta er nær alltaf svo alvarlegt að hinn sjúki getur ekki lifað eðlilegu lífi og þarf því að dveljast á geðdeild í mislangan tíma.

En hvað er geðveiki? Mikið hefur verið um það deilt hvernig skýra beri geðveiki og margar hugmyndir eru til. Ekki verður reynt að fjalla um allar þessar hugmyndir, heldur er áherslan lögð á tvö ólík sjónarmið: Annars vegar að geðveiki sé sjúkdómur og hins vegar að geðveiki sé ekkert annað en orð sem notað er yfir þá sem brjóta óskráðar reglur þjóðfélagsins.

Sjúkdómur eða samfélagsdómur?
Sú hugmynd að geðtruflanir séu sjúkdómar fékk byr undir báða vængi þegar menn komust að því að þær geta verið af líffræðilegum orsökum. Þótt hugmyndin njóti hylli enn í dag eru líka margir ósáttir við hana og halda því fram að geðtruflanir séu ekki sjúkdómar í sama skilningi og líkamlegir sjúkdómar. Almenn gagnrýni á sjúkdómslíkanið er að það sé ekki hægt að sanna að um sjúkdóm sé að ræða þegar afbrigðileg hegðun er athuguð.

Í læknisfræðinni er oftast hægt að greina bæði sjúkdómseinkennin og þá þætti sem valda þeim. Það er til dæmis hægt að ákvarða að einstaklingur hafi 39 stiga hita og að hann orsakist af tilteknum sýkli. Þegar sjúkdómslíkaninu er beitt á afbrigðilega hegðun er yfirleitt ekki hægt að meta bæði sjúkdómseinkennin og orsakir þeirra. Ákveðin hegðunarmynstur eða sjúkdómseinkenni eru flokkuð sem afbrigðileg og nefnd einhverju ákveðnu nafni. Þetta nafn er síðan notað sem skýring á því hvað olli sjúkdómseinkennunum. Þannig eru einkenni einstaklings sem haldinn er ofskynjunum og forðast öll félagsleg samskipti greind eða gefið nafnið geðklofi. Þegar spurt er hvers vegna einstaklingurinn sé haldinn ofskynjunum og forðist félagsleg samskipti er svarið oft: „Vegna þess að hann er geðklofi“. Þannig er nafnið geðklofi ekki bara notað til að lýsa ákveðnu hegðunarmynstri eða sjúkdómseinkennum heldur einnig talið orsök þeirra. Þetta er vitaskuld skýring sem bætir engu við þekkingu okkar á orsökum geðtruflana.


Myndir eftir listamanninn Louis Wain. Wain málaði köttinn lengst til vinstri þegar geðklofaeinkenni hans voru í lægð. Kettirnir til hægri lýsa ágætlega hugsana- og skynbrenglun listamannsins.

Þeir sem aðhyllast sjúkdómslíkanið andmæla þessari gagnrýni og halda því fram að þótt við vitum ekki hverjar orsakir margra geðsjúkdóma séu þá eigi framtíðin eftir að leiða þær í ljós. Sem dæmi má nefna geðtruflunina almennt slýni. Fyrir 1905 var ekki vitað hvað orsakaði sjúkdómseinkenni slýnis, sem eru meðal annars ranghugmyndir og skynvillur, en eftir 1905 uppgötvaðist að sárasóttarsýkillinn olli þeim.

Önnur rök á móti því að nota sjúkdómslíkanið til að skýra geðrænar truflanir eru að einkenni líkamlegra sjúkdóma eru allt annars eðlis en einkenni geðsjúkdóma. Einkenni líkamlegra sjúkdóma eru óháð lögum og reglum þjóðfélagsins. Lungnabólga og sárasótt lýsa sér á sama hátt í New York, París og Nýju-Kaledóníu. Öðru máli gegnir um einkenni geðsjúkdóma sem eru háð þjóðfélagsviðmiðum. Öll þjóðfélög hafa ákveðnar reglur og brot á þessum reglum eru kölluð ákveðnum nöfnum. Í gamla daga voru nöfn eins og nornir og djöfulóður notuð til að lýsa einstaklingum sem brutu reglurnar. Í dag er orð eins og geðveiki notað til að lýsa þeim. Geðveiki er því ekkert annað en orð sem notað er til að lýsa fólki sem hegðar sér á annan hátt en reglur þjóðfélagsins kveða á um að rétt sé.

Þegar einstaklingur hefur verið dæmdur eða um sinn verið kallaður geðveikur er nær vonlaust að losna við það nafn; það er eins konar stimpill. Hinn svokallaði geðveiki maður er settur inn á stofnun þar sem þess er vænst að hann hegði sér afbrigðilega. Hann byrjar að sjá sjálfan sig sem geðveikan og sjálfsmynd og sjálfsálit koðna niður. Þetta verður svo aftur til þess að hann hegðar sér á afbrigðilegan hátt til þess að uppfylla þær væntingar sem hann hefur um sjálfan sig og þær væntingar sem stofnunin hefur til hans. Ekki tekur betra við ef viðkomandi á þess kost að útskrifast af stofnuninni. Utan hennar þarf hann að takast á við fólk sem býst við hinu versta af honum, er hrætt við hann og vill koma honum aftur inn á stofnunina sem fyrst. Þessi þrýstingur verður oft þess valdandi að hann er lagður inn á ný.

Þeir sem aðhyllast þá kenningu að geðveiki sé ekkert annað en dómur þjóðfélagsins neita því ekki að þeir sem þjást af svokölluðum geðsjúkdómum líði illa eða í sumum tilvikum að þeim líði ótrúlega vel. Það sem þeir leggja áherslu á er að þekking fræðimanna og almennings byggist á því hvernig einstaklingurinn hagar sér, en ekki á vitneskju um það sem gerist innra með honum. Þegar maður hleypur nakinn og öskrandi um götur bæjarins er sú ályktun dregin að eitthvað sé að innra með honum, að hann sé sjúkur, jafnvel þó þetta innra sjúka ástand hafi ekki verið athugað.

Þeir sem halda því fram að geðveiki sé sjúkdómur andmæla þessari gagnrýni harðlega. Þeir benda á að þessi kenning fjalli nær eingöngu um það sem gerist eftir að einstaklingurinn hefur verið stimplaður geðveikur en takist ekki á við tvær grundvallarspurningar: Hvers vegna brýtur fólk óskráðar reglur þjóðfélagsins og hvers vegna eru það bara sumir, af öllum þeim fjölda fólks sem gerir slíkt, sem eru taldir geðveikir en aðrir ekki? Því er haldið fram að það sé of mikil einföldun, jafnvel rangt, að geðveiki sé ekkert annað en orð sem fólk notar yfir þá sem brjóta reglur þjóðfélagsins.

Máli sínu til stuðnings benda þeir á rannsóknir á geðklofa. Rannsóknir sem gerðar hafa verið á fólki með geðklofa benda sterklega til þess að geðklofi sé arfgengur, eins og lesa má um í svari Geðheilsu ehf. við spurningunni Af hverju stafar geðklofi? Fylgjendur sjúkdómslíkansins spyrja því: Ef geðklofi er ekkert annað en dómur yfir þeim sem brjóta skrifaðar eða óskrifaðar reglur þjóðfélagsins – hvernig í ósköpunum er þá hægt að skýra að þessi dómur virðist erfast?

Samspil
Hvar stöndum við þá? Er geðveiki sjúkdómur eða ekki? Líklegast er að bæði sjónarhornin hafi nokkuð til síns máls. Geðsjúkdómar eru flóknir og eiga sér líklega margþættar orsakir. Vitað er að margir geðsjúkdómar eiga sér líffræðilega orsök, en það er ekki þar með sagt að aðrir þættir hafi ekki áhrif. Það er til dæmis ótrúlegt að erfðir einar sér valdi geðklofa. Upplag annars vegar og streita vegna umhverfisþátta hins vegar orsaka vafalaust þessa veiki í einhvers konar víxlverkun. Viðbrögð annarra gagnvart fólki sem á við geðræn vandamál að etja hafa líka sitt að segja. Rannsóknir hafa leitt í ljós að hugmyndir fólks um geðveiki einkennast af fáfræði. Almenningur virðist hafa þá skoðun að þeir sem þjást af geðtruflunum séu hættulegir, óhreinir og heimskir. Það hjálpar áreiðanlega engum sem á við geðræn vandamál að etja að ná sér ef hann finnur þessi viðhorf gagnvart sér.

Af ofangreindu er ljóst að það er ekkert einfalt svar við spurningunni um hvað geðveiki sé. Geðveiki, eins og svo margir sjúkdómar, á sér margar orsakir. Erfðafræðilega getur einstaklingur átt það á hættu að verða geðveikur, en aðrir þættir eins og uppeldi, umhverfi og persónuleiki geta ráðið úrslitum um það hvort hann verði það eða ekki. Það má því segja að geðveiki sé flókið samspil erfða og umhverfis.
Þetta svar er stytt útgáfa greinar á vefsetrinu Persóna.is og birtist á Vísindavefnum með góðfúslegu leyfi aðstandenda þess. Með því að smella hér er hægt að nálgast ítarlegri útgáfu af svarinu.
Frekara lesefni á Vísindavefnum og myndir

* Eru geðsjúkdómar ættgengir? eftir Gylfa Ásmundsson.
* Hjá hvoru kyninu er geðveila meira ríkjandi? eftir Jón G. Stefánsson.
* Hver eru einkenni geðklofa? eftir Steinvöru Þöll Árnadóttur og Þórð Sigmundsson.
* Hvernig lýsir það sér að vera með oflæti eða maníu? eftir Heiðu Maríu Sigurðardóttur.
* Hvernig verkar geðlyfið Haldol? eftir Doktor.is.
* Mynd af manni í spennitreyju er af Mocking mental illness: A universal stigma? Tolerance in the news.
* Myndir af köttum er af New clues: Could viruses or myelin, the fatty insulation surrounding nerves, play a role in schizophrenia? Genome News Network. Myndin var upphaflega af The Huxley Institute for Biosocial Research.



Efnisorð geðsjúkdómar geðveiki geðraskanir lífvísindi: læknisfræði


Tilvísun Heiðdís Valdimarsdóttir. „Hvað er geðveiki? “. Vísindavefurinn 11.12.2005. http://visindavefur.hi.is/?id=5476. (Skoðað 28.3.2007).


Heiðdís Valdimarsdóttir,
sálfræðingur